Οι σκληρά φολιδωτές βλάβες, στο κατεστραμμένο από τον ήλιο, δέρμα ονομάζονται ακτινικές υπερκερατώσεις. Η ακτινική υπερκεράτωση είναι επίσης γνωστή ως ηλιακή υπερκεράτωση. Θα πρέπει να διακρίνεται από άλλα είδη υπερκεράτωσης (φολιδωτές βλάβες), όπως σμηγματορροϊκή υπερκεράτωση και τριχοειδή κεράτωση.
Η Ακτινική Υπερκεράτωση είναι μια αντανάκλαση της ανώμαλης ανάπτυξης των κυττάρων του δέρματος που οφείλεται στην έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία. Θεωρούνται προκαρκινικές ή μια πρώιμη μορφή ακανθοκυτταρικού καρκινώματος.
Εμφανίζονται ως πολλαπλές επίπεδες ή συμπαγείς, φολιδωτές ή ακροχονδρονώδεις, κόκκινες δερματικές βλάβες. Μια υπερκεράτωση μπορεί να εξελιχθεί σε δερματικό κέρας.
Η ακτινική υπερκεράτωση είναι πολύ κοινή σε σημεία που επανειλημμένα εκθέτονται στον ήλιο, ιδιαίτερα, το πίσω μέρος των χεριών, το πρόσωπο, τις περισσότερες φορές επηρεάζονται η μύτη, τα μάγουλα, το άνω χείλος, οι κρόταφοι και το μέτωπο. Στα χείλη η ακτινική υπερκεράτωση ονομάζεται ακτινική ή ηλιακή χειλίτιδα. Είναι ιδιαίτερα συχνή σε ανοιχτόχρωμα δέρματα ή σε άτομα που έχουν εργαστεί σε εξωτερικούς χώρους για μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς αντηλιακή προστασία. Το δέρμα κατεστραμμένο από τον ήλιο είναι επίσης ξηρό, αποχρωματισμένο και ζαρωμένο.
Η κύρια ανησυχία είναι ότι οι ακτινικές υπερκερατώσεις μπορεί να προκαλέσουν έναν τύπο καρκίνου του δέρματος που ονομάζεται ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. Ο κίνδυνος ακανθοκυτταρικού καρκινώματος είναι περίπου 10 έως 15% σε έναν ασθενή που έχει περισσότερες από δέκα ακτινικές υπερκερατώσεις.
Οι άνθρωποι με υπερκερατώσεις θα πρέπει να επισκέπτονται τον δερματολόγο τους τακτικά για εξέταση γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να αναπτύξουν βασικοκυτταρικό καρκίνωμα και κακόηθες μελάνωμα.